Februari en ook het begin van maart stonden voor ons grotendeels in het teken van eenden vangen en zenderen. Erik heeft van het Max Planck Instituut 45 zenders gekregen om wilde eenden mee uit te rusten, om zo inzicht te verkrijgen in het wel en wee van deze vogels. Welke plekken gebruiken ze om te slapen en te eten? Wat voor invloed heeft het weer op hun gedrag? Zijn het standvogels of vliegen ze naar het noorden, en zo ja, via welke route? Allemaal voorbeelden van vragen waar Erik met behulp van deze zenders het antwoord op probeert te vinden. Om deze gegevens te kunnen verzamelen, moesten er wel 45 geschikte eenden gevangen worden. Dat was nog een hele klus, want in tegenstelling tot wat veel mensen denken zijn wilde eenden behoorlijk slim. Ze hebben het binnen de kortste keren door als er iets ‘niet in de haak is’, waardoor het vangen van wilde eenden echt een soort krachtmeting tussen onderzoeker en vogel is. Omdat Erik voor het zenderen altijd iemand nodig heeft die de eend(en) voor hem vast kan houden terwijl hij de zender bevestigt, ging ik regelmatig mee naar de kooien in de slotgracht bij het instituut, of naar de stad (Radolfzell of Konstanz) waar Erik met verschillende methoden de eenden aan de oevers van de Bodensee te slim af probeerde te zijn. Gestaag liep het aantal gezenderde eenden op. Het ging niet hard, maar het ging wel. In eerste instantie leek het wat hoog gegrepen om vóór het broedseizoen 45 wilde eenden te pakken te krijgen, maar toen er eind februari / begin maart nog een strenge vorstperiode langs kwam, konden we op vrijdag 9 maart vieren dat het Erik naast alle andere werkzaamheden gelukt is om al zijn zenders op wilde eenden te bevestigen. Een hele prestatie waar ze ook op het instituut erg blij mee zijn. Nu breekt een spannende periode aan waarin we te zien gaan krijgen waar deze eenden al dan niet naartoe vliegen om te gaan broeden. De eerste eenden zijn deze week al vertrokken en bivakkeren momenteel in Polen. Als je benieuwd bent, kun je de eenden ook zelf op de voet volgen op je mobiel. Het instituut heeft daarvoor net een nieuwe app ontwikkeld (de AnimalTracker) en deze is gratis te downloaden in de Google Play Store.

Ik had het net al even over de periode van strenge vorst eind februari / begin maart. Net als in Nederland is het hier een kleine week flink koud geweest. ’s Nachts daalde de temperatuur een aantal nachten achter elkaar tot meer dan 10 graden onder het vriespunt. Met lede ogen zagen we aan hoe in Nederland de schaatskoorts losbarstte en men op plassen, meren en sloten het schaatshart ophaalde. Hier vroor het net zo hard, maar niet lang genoeg om op het grote open water dat we hier in de buurt hebben te kunnen schaatsen. De Mindelsee vroor weliswaar grotendeels dicht, maar door de wind was het ijs niet dik en betrouwbaar genoeg en ook op de slotgracht bij het instituut werd er niet geschaatst (waarschijnlijk deels omdat er ook bordjes bij de gracht stonden met de tekst: ‘Betreten verboten’….. tsja het blijft wel Duitsland).

Net als in Nederland zijn we direct na de vorstperiode plotsklaps het voorjaar in gerold. Ineens is het 11 graden, schijnt de zon en zingen de vogels je de oren van het hoofd. Het mag dan heel plotseling zijn, dit is genieten! Overigens ziet het ernaar uit dat we vanaf morgen toch weer een golfje kou over ons heen krijgen, maar hoe dan ook, het voorjaar zit in de lucht. Niet alleen figuurlijk maar ook letterlijk. Vorige week zijn Erik en ik samen een heuvel achter Möggingen opgeklommen. We hadden daar een magnifiek uitzicht over de omgeving en hebben een tijdje stilletjes zitten genieten van de besneeuwde toppen van de Alpen in de verte. Dit plekje bleek niet alleen zeer geschikt om van de omgeving te genieten, maar is ook een hele fijne plek om de voorjaarstrek te kunnen aanschouwen. Terwijl we daar zo zaten, zagen we verschillende groepjes vinken, kramsvogels en duiven langstrekken. In Möggingen is er nauwelijks sprake van zichtbare trek en op de heuvel wordt goed duidelijk waarom. Het dorp ligt echt in een dal en overtrekkende vogels hebben geen reden om daar naar beneden te gaan, waardoor ze simpelweg te hoog vliegen om vanuit het dorp te kunnen zien. Vanaf de heuvel zijn ze echter wel zichtbaar en Erik heeft dan ook besloten om dit voorjaar regelmatig een tijdje te gaan trektellen op deze heuveltop. Aangezien het vanaf de heuvel slechts 5 minuten lopen is naar het instituut is het zelfs op een werkdag prima te doen om de dag te beginnen met één à twee uurtjes trektellen. Ik ben niet zo’n fanatieke trekteller, maar ben vanochtend toch ook even mee gaan tellen. Het is om te beginnen een heel mooi en fijn plekje om te zijn én het vogels kijken is sinds mijn verjaardag nog een stukje leuker geworden, omdat ik van Erik een hele fijne nieuwe verrekijker cadeau heb gekregen!

Afgelopen woensdag heb ik ook volop van mijn nieuwe verrekijker genoten. Het was fantastisch mooi lenteweer en ik besloot na twee dagen werken een dagje lekker naar buiten te gaan. Ik heb een lange wandeling gemaakt en heb mijn ogen uitgekeken. Baltsende buizerden, felgekleurde geelgorzen, nadrukkelijk aanwezige stelletjes toeterende casarca’s, een paartje raven, allemaal kondigden ze het begin van de lente aan. Heerlijk! Daarnaast heb ik ook nog ongeveer 20 vlinders gezien van maar liefst vijf verschillende soorten. Vooral citroenvlinders lieten zich in grotere getalen zien. Naast genieten van het lekkere weer had deze wandeling nog een tweede doel. Erik had in de gegevens van zijn gezenderde eenden gezien dat een aantal eenden regelmatig op een akker/veld nabij Markelfingen verbleef. Op basis van google earth is echter niet duidelijk wat er nou zo bijzonder is aan specifiek die ene akker, dus Erik had me gevraagd om eens te gaan kijken wat die eenden daar naartoe trekt. Zodoende maakte ik een omweg van mijn gebruikelijke rondje Mindelsee en struinde ik deze keer door de schitterende glooiende velden ten oosten van Markelfingen. Toen ik bij de bewuste ‘akker’ aankwam, bleek daar een hartstikke mooi plasje te zijn aangelegd waar het voor verschillende soorten eenden en ganzen prima vertoeven is. Dat was een leuke speurtocht die me ook nog eens door een leuk nieuw gebied heeft geleid waar ik nog niet eerder had gewandeld.

Of we het nou leuk vinden of niet, over anderhalve maand zit onze tijd in Duitsland er alweer op en gaan we weer terug naar Nederland. Tot die tijd genieten we hier nog even zo veel mogelijk van het ontluikende voorjaar en de heerlijke omgeving waar we in wonen. Erik heeft de eerste tjiftjaf al gehoord (ik alleen nog maar gezien) en vanochtend zat er in Güttingen weer een zwarte roodstaart op de nok van een huis te zingen. De ooievaars die hier drie huizen verderop een nest op het dak hebben, vliegen alweer af en aan met nestmateriaal. Het mag komende nacht dan wel weer gaan vriezen, maar het voorjaar is begonnen!

Jonne