In de tweede helft van november zijn we veel van huis geweest. Erik is op (ring)vakantie geweest naar de Ngulia lodge in Kenia en ik ben in die tijd een week in Nederland geweest. Daarna hebben we samen nog een flitsbezoek aan Nederland gebracht om op zaterdag 2 december aanwezig te kunnen zijn bij de landelijke dag van Sovon Vogelonderzoek Nederland (ons jaarlijkse uitje), waar Erik een presentatie heeft gegeven. Zondagochtend 3 december is Erik nog langs geweest in de (radio)studio van vroege vogels om een interview te geven, waarna we (door de sneeuw) weer terug zijn gereden naar Möggingen. Hier brengen we nu weer even drie ‘normale’ weken door voor we weer terug rijden naar Nederland om daar de kerstdagen door te brengen. Ik schrijf bewust ‘normale’ weken, omdat de decembermaand eigenlijk moeilijk normaal genoemd kan worden. Het is bijzonder om te merken hoe weinig we eigenlijk van de gebruiken in onze buurlanden weten! December is bij ons in Nederland natuurlijk ook een feestmaand, maar het gaat toch allemaal wat anders dan hier in Duitsland. Het is erg leuk om de verschillen en overeenkomsten te ervaren en het leek me leuk om een paar dingen die ons tot nu toe zijn opgevallen met jullie te delen.

1 december is best een dingetje – Op vrijdagochtend 1 december werden we nietsvermoedend wakker. Erik vertrok naar het instituut en ik begon thuis met de voorbereidingen voor ons flitsbezoek aan Nederland. Het had ’s nachts een beetje gesneeuwd, dus buiten zag alles er erg mooi uit. Om een uur of tien ging de deurbel en stond Gabi (onze huisbazin) voor de deur met een kerststuk met vier kaarsen erin en ze wenste ons een hele fijne ‘Vorweihnachtszeit’ (het is zo’n lieve vrouw). Ik was eigenlijk niet van plan geweest om kerstversiering in huis te halen, aangezien de we kerstdagen toch in Nederland doorbrengen, maar dit kerststuk vond ik toch wel heel erg gezellig. Later die ochtend fietste ik naar de supermarkt en vergaapte ik me in het dorp aan de overal uit de grond schietende kerstversiering. Al fietsend door het besneeuwde landschap betrapte ik mezelf op het neuriën van kerstliedjes, de vrolijke kerststemming die overal leek te hangen werkte aanstekelijk. Bij terugkomst werd ik door Gabi naar binnen geroepen. Ze was nog veel meer kerstversieringen aan het maken en wilde het even laten zien. Ze zou een hoop groen overhouden en vroeg mij of ik dat dan wilde gebruiken in ons appartement. Ze had ook nog een grote doos met kerstballen en bakjes en schaaltjes en andere kerstfiguurtjes waar ik uit kon halen wat ik leuk vond. Aangestoken door Gabi’s enthousiasme stemde ik in en heb ik inmiddels ook een paar kerststukjes gemaakt en heb ik hier en daar wat kaarsen neergezet. Toch wel heel gezellig!

Advent – Op 1 december vertrokken Erik en ik halverwege de middag met de auto om het eerste stuk naar Nederland te rijden voor ons ‘flitsbezoek’. Ieder halfuur, als de DJ weer wat te melden had, ging het op de radio onder andere over het feit dat we vandaag ‘eindelijk het eerste deurtje open mogen maken’. Het duurde even voor het kwartje viel, maar ze hadden het natuurlijk over de adventskalender. Het was me in de winkels al opgevallen dat er heel erg veel adventskalenders te koop waren in vele soorten en maten. In de eerste dagen van december zijn we erachter gekomen dat het openen van deurtjes van adventskalenders inde maand december zo’n beetje aangemerkt kan worden als volkssport nummer 1 in Duitsland. Iedereen heeft zo’n ding en werkt braaf deurtje voor deurtje naar kerstmis toe. Wij doen er vrolijk aan mee, want we hadden toevallig een zelfgemaakte adventskalender gekregen van een vrouw die dit najaar veel met ons op het ringstation in Mettnau was. Niet alleen de adventskalender wordt hier ‘groots gevierd’, maar advent wordt in zijn algemeen veel meer bewust gevierd dan in Nederland. Op zondag 3 december (eerste advent) kwamen we weer thuis aan vanuit Nederland en kregen we al snel een berichtje van Gabi om ons een fijne 1^e advent te wensen. Later hoorden we van een Duitse collega van Erik dat families hier de adventszondagen echt samen vieren en dat ook het aansteken van de kaarsen (iedere week eentje erbij) bij de traditie hoort. Ik heb afgelopen zondag braaf de eerste kaars in ons kerststuk aangestoken en heb nu al zin om morgen ook de tweede erbij aan te steken.

Sinterwie? – Er is natuurlijk wel een logische verklaring voor het feit dat wij buiten de kerk om niet zo bezig zijn met advent begin december, omdat bij ons Sinterklaas natuurlijk eerst nog langs komt. Zo lang de pepernoten nog op tafel staan, hebben wij Nederlanders nog niet zoveel ruimte in ons hoofd voor kerstmis. Sinterklaas is hier in Duitsland een grote onbekende,… of toch niet? Er liggen geen pepernoten of chocoladeletters in de winkel, de sint en zijn pieten zijn nergens in etalages te vinden en uit de radio schallen sinds 1 december kerstliedjes, maar toch heeft 5 december hier ook iets speciaals. Stiekem vieren ze hier namelijk toch een beetje sinterklaas, al gaat hij hier schuil achter de naam Sankt Nikolaus (inderdaad dat lijkt verdacht veel op Sinterklaas). Op 5 december mogen kinderen hun schoen zetten en dan zit daar de volgende ochtend een cadeautje in. Er is geen traditie van een wortel of suikerklontjes in de schoen voor het paard (er is ook geen paard), maar de schoen moet wel netjes schoon en gepoetst zijn. Het is grappig om te zien dat er toch een kleine parallel met het typisch Nederlandse Sinterklaasfeest bestaat. Wij hebben op 5 december op zijn Nederlands Sinterklaas gevierd bij Andrea (een collega van Erik), Kevin en hun zoontje Timo. We hadden pepernoten, een banketstaaf, marsepein en sinterklaas cadeaupapier meegenomen uit Nederland. Ook hadden we chocoladeletters gekocht en voor Timo nog wat kleinigheidjes geregeld. We hebben zelfs een Sinterklaasliedje gezongen (omdat Andrea zich afvroeg of wij in Nederland dan ook speciale Sinterklaasliedjes hadden, nou…. een paar maar….).

Het is heel erg leuk om zo over en weer tradities uit te wisselen en elkaars gebruiken te leren kennen. Daarnaast is het opmerkelijk hoe veel verschillen er nog zijn tussen twee landen die tegen elkaar aan liggen en hoe weinig we daar over en weer eigenlijk van weten. De komende twee weken beloven nog best druk te worden met de nodige uitjes, kerstdiners en borrels. Wat dat betreft verschilt het leven hier niet zo veel van dat in Nederland in december.

Jonne